Instagram’a Erişim Engeli ve BTK’nın Kararı
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun (BTK) Instagram’a uyguladığı erişim engeli, 2 Ağustos 2024 gecesi saat 03:00 itibarıyla devreye girdi. Bu kararın ardından, BTK’nın yasal süre zarfında (48 saat) bir mahkeme kararı alması gerektiği belirtiliyor. Ancak, yasal sürenin tamamlandığı 4 Ağustos saat 03:03 itibarıyla Instagram’a erişim engelinin devam ettiği gözlemlendi. Yasa gereği, BTK’nın re’sen erişim engeli koyduğu durumlarda, 48 saat içinde sulh ceza hakimliğinden bir mahkeme kararı alması zorunluyken, bu süreçte hiçbir mahkeme kararı bildirilmedi.
META’DAN HERHANGİ BİR AÇIKLAMA YOK
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdülkadir Uraloğlu, BTK’nın Instagram’a erişimi re’sen engellemesinin ardından yaptığı açıklamada, “Kanuna uydukları takdirde erişim açılacak.” ifadelerini kullandı. Uraloğlu, Meta’yı uyardıklarını ancak henüz yanıt alamadıklarını belirtti. Bakan, “Türkiye temsilcisi olan ilgili ile arkadaşlarımız görüşme halindeler, hassasiyetlerimiz net, eksikler belli. O eksikleri giderdikleri an, diyelim ki 1 saat sonra o engeli kaldırmış olacağız.” şeklinde konuştu. Bu açıklamalar, kamu yetkililerinin Meta’nın yerel yasalara uyacağına dair bir açıklama beklediklerini gösteriyor. Ancak, Meta cephesinde hala bir sessizlik hâkim. Şirketin Türkiye’deki kısıtlama ile ilgili henüz kamuoyuna yansımış bir açıklaması bulunmuyor.
MAHKEME KARARINA GEREK KALMAYABİLİR
Öte yandan, Bakan Uraloğlu’nun Mersin’de yaptığı bir diğer açıklama, durumu köklü bir şekilde değiştirebilecek nitelikte. Uraloğlu, erişim engelleme kararının “katalog suçlar” kapsamında alındığını ifade etti. Eğer erişim engeli kararı katalog suçlar çerçevesinde alınmışsa, mahkeme kararı olmadan da kısıtlama devam edebilir. Katalog suçlar arasında çocuk istismarı, müstehcenlik ve Atatürk’e hakaret gibi içerikler yer alıyor. Eğer Instagram’ın engellenmesi bu kapsamda değerlendiriliyorsa, mahkeme kararı alınmasına gerek kalmayabilir.
“KATALOG SUÇLAR” KAPSAMINDA OLABİLİR
Mevcut yasal düzenlemelere göre, alınan erişim engelleme kararının 3 Ağustos 2024 saat 03:00’e kadar sulh ceza hakiminin onayına sunulmuş olması gerekiyordu. Ancak, saat 03:00 itibarıyla yapılan güncellemeye göre, Instagram’a erişim yasağının devam etmesi ve bu kararın katalog suçlar kapsamında alınmış olabileceği düşünülüyor. Eğer bu durum doğruysa, mahkeme kararı zorunluluğu ortadan kalkmış olabilir. Hangi ihtimalin gerçekleşeceği ise 4 Ağustos 2024 saat 03:00 itibarıyla netlik kazanacak.
INSTAGRAM NEDEN KAPATILDI?
Hamas’ın siyasi lideri İsmail Haniye’nin İsrail’in suikasti sonucu hayatını kaybetmesinin ardından, Haniye ile ilgili taziye mesajları sosyal medya platformlarında yayımlandı. İletişim Başkanı Fahrettin Altun, 31 Temmuz’da sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı açıklamada, Instagram’ın Haniye ile ilgili taziye mesajlarını engellemesini sert bir dille eleştirdi. BTK, Filistin ve İsmail Haniye suikastı sonrası paylaşımlara getirilen engeller nedeniyle bu kararı aldığını duyurdu. İlk açıklamada, Instagram’a erişim engelinin “katalog suçlara uymadığı” gerekçesiyle getirildiği belirtildi. Katalog suçlar; çocuğa karşı cinsel istismar, intihara sevk etme, Atatürk’e hakaret gibi içeriklerin çıkarılması noktasında zorlukları kapsıyor. Erişim engelinin kaldırılmasının Instagram’ın tutumuna bağlı olduğu ifade edildi.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Yardımcısı Ömer Fatih Sayan, sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı paylaşımda, “Değerlerimize saygı duyan, dezenformasyonsuz, daha temiz ve güvenli bir sosyal medya tesis etmek için ne gerekiyorsa yapacağız.” mesajını iletti.
