Irak’ta Evlilik Yaşı Değişikliği Tepkilere Yol Açtı
Irak’ta, evlilik yaşını 18’den 9’a indirmeyi amaçlayan Kişisel Statü Yasası’nda yapılması planlanan değişiklikler, ülke genelinde geniş çaplı tepkilere neden oldu. Birçok kadın siyasetçi, söz konusu yasanın yalnızca tartışmalı maddelerinin değil, tümünün reddedilmesi gerektiğini vurguladı. Irak Parlamentosu, bu yasa tasarısını ikinci bir oturumda daha tartışma kararı aldığını açıkladı. Tasarının, kadınlar ve çocuklar üzerindeki olumsuz etkileri, hukuk uzmanları ve sosyal aktivistler tarafından sıkça dile getiriliyor.
Tasarı, 24 Temmuz 2023 tarihindeki Irak Parlamentosu oturumunda ele alınmış, ancak çeşitli itirazlar nedeniyle okunmadan gündemden çıkarılmıştı.
İstismar Yasasının İçeriği
Yasa tasarısı, evlilik yaşını 18’den 9’a düşürmenin yanı sıra, evlenecek erkeklere nikahı istedikleri mezhebe göre seçme hakkı tanırken, kadınların bu konuda mezhep seçme hakkını kısıtlamaktadır. Ayrıca, boşanacak çiftlerin erkek çocuklarının ebeveynlerden birini seçme hakkının 15 yaşından 7 yaşına indirilmesi öngörülmektedir.
Tasarı, mevcut 1959 tarihli kanunun aksine, boşanma işlemlerinin Şii veya Sünni mezhebine uygun olarak yapılabilmesini öngörmektedir. Kadının fıkhi bir mezhebi yoksa, boşanma ve ilgili hakların eşinin mezhebine göre düzenlenmesi planlanmaktadır. Bu durum, kadınların haklarını ciddi şekilde tehdit eden bir durum olarak değerlendirilmektedir.
Ayrıca, tasarı, boşanma ve ayrılık konularında Şii ve Sünni vakıflarına müdahale yetkisi vererek, yargıda “mezhep ayrılığı” sorununu derinleştirme riski taşımaktadır. Uzmanlar, bu düzenlemelerin kadınların ve çocukların temel yaşam haklarını ihlal edeceği ve toplumsal cinsiyet temelli şiddeti teşvik edeceği konusunda uyarılarda bulunmaktadır.
